Irmaklar Market
  • BIST 100

    9668,36%1,33
  • DOLAR

    38,74% 0,10
  • EURO

    43,37% -0,17
  • GRAM ALTIN

    4032,75% 0,10
  • Ç. ALTIN

    6601,79% 0,00

Av. Elif Coşkun Yazdı; Boğaziçi’nde Dönüşüm Mümkün mü?

A. Elif Coşkun, İmar Sınırlamaları, Kentsel Gerçeklik ve Hukuki Çatışmalar konulu yazısında önemli mesajlar verdi.

7.05.2025 00:37:00 0
Av. Elif Coşkun Yazdı;  Boğaziçi’nde Dönüşüm Mümkün mü?

Serhat Birikim Gazetesini Hukuk Danışmanı ve yazarı A. Elif Coşkun, İmar Sınırlamaları, Kentsel Gerçeklik ve Hukuki Çatışmalar konulu bir yazı kaleme aldı 

Türkiye’de kentsel dönüşüm kavramı, her geçen yıl daha geniş bir alanı etkiliyor. Ancak bazı bölgelerde, özellikle tarihi ve doğal sit alanlarında, bu dönüşüm “dönüşemezlik”e dönüşüyor. Boğaziçi bölgesi de bu tartışmaların merkezinde yer alıyor. 2960 sayılı Boğaziçi Kanunu, İstanbul’un siluetini ve doğal yapısını korumayı hedeflerken, günümüz şehirleşme dinamikleriyle zaman zaman çelişebiliyor. Bu noktada hem bir hukukçu hem de kent yaşamına duyarlı bir vatandaş olarak şu soruyu sormak gerekiyor; Boğaziçi’nde dönüşüm mümkün mü, yoksa tamamen donmuş bir imar alanı mı söz konusu? Peki Boğaziçi Kanunu ne diyor? 

2960 sayılı Boğaziçi Kanunu, İstanbul Boğazı’nı "ön görünüm", "geri görünüm" ve "etkilenme alanı" olarak üç bölgeye ayırıyor. Bu bölgelerde, yeni yapılaşma büyük ölçüde sınırlandırılmış, silueti bozacak yüksek yapılara izin verilmemiş, doğal çevrenin korunması öncelik haline getirilmiştir. Bu kapsamda, Boğaziçi İmar Yüksek Koordinasyon Kurulu ve Boğaziçi İmar Müdürlüğü yetkilendirilmiş, bölgedeki planlama yetkisi büyük ölçüde merkezi idareye bırakılmıştır. Kentsel dönüşüm bu bölgelere uygulanabilip uygulanamayacağına dair asıl tartışma, Boğaziçi bölgesinde bulunan, ancak depreme dayanıksız, ekonomik ömrünü tamamlamış ve yaşam konforu düşük yapıların yenilenmesi ihtiyacıyla başlıyor. 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun, ülke genelinde hızlı ve yerinde dönüşüm amaçlıyor. Ancak bu kanunla Boğaziçi Kanunu arasında açık bir çatışma doğuyor. Şöyle ki, bir tarafta 6306 sayılı yasa dönüşümü teşvik ederken diğer tarafta 2960 sayılı yasa yapılaşmayı sınırlandırıyor hatta çoğu zaman engelliyor. Bu noktada iki yasa arasında öncelik sıralaması yapıl(a)madığı için idareler arasında yetki karmaşası yaşanıyor; uygulamada belirsizlik, vatandaşta mağduriyet doğuyor. Boğaziçi’nde yaşayan birçok vatandaş, evini yenilemek ya da güçlendirmek istediğinde, karşısında ağır bürokratik süreçler ve çoğu zaman ret kararları buluyor. Bu da hem hukuki hem toplumsal bir soruna dönüşüyor. Üstelik bu bölgelerde yaşayan hak sahipleri, kentsel dönüşüm kredilerine ulaşmakta zorluk yaşıyor, kamulaştırma tehdidiyle karşılaşıyor, yeni proje izni alamadığı için mülkiyet hakkı da kısıtlanmış oluyor. Bu durum, Anayasa’nın 35. maddesiyle güvence altına alınmış mülkiyet hakkının özüne dokunacak şekilde sınırlandırılması anlamına geliyor. Üstelik herhangi bir kamusal tazminat da gündeme gelmeden.. Peki çözüm nerede?  Mevzuatta Boğaziçi’ne özgü, korumayı esas alan ama kontrollü dönüşümü de mümkün kılan bir revizyon yapılmadan çözüm çok zor. Bu bölgedeki yapıların yaş ortalaması 40’ın üzerinde. Dolayısıyla korunacak bir siluet var ama içinde yaşanması gereken evler artık o siluete ayak uyduramıyor. Kentsel dönüşüm yalnızca fiziksel değil, aynı zamanda hukuki ve sosyal bir dönüşümdür. Boğaziçi gibi özel koruma bölgelerinde bu dönüşüm daha hassas yürütülmeli; koruma ile yenileme arasında akıllı ve dengeli bir köprü kurulmalıdır. Çünkü şehirler yalnızca korunarak değil, insan onuruna yakışır şekilde yenilenerek de yaşatılır. Bu noktada tarafımızca önerilen çözümler şu şekildedir; Boğaziçi’ne özgü imar yasağı anlayışı, “toplu yasak” yerine yer bazlı bilimsel risk analizi ve tescilli yapı verileri ile desteklenmeli. Yani, her parselin risk durumu (deprem, altyapı, yapı ömrü) teknik ekiplerce tespit edilmeli, kültürel varlık niteliği taşımayan yapılar için “kontrollü dönüşüm” izni verilmeli. Bu planlar sadece bürokrasi tarafından değil, baro, meslek odaları, üniversiteler ve mahalle temsilcileri ile ortak hazırlanmalıdır. 

Boğaziçi’nde dönüşüm ya da yapı ruhsatı süreci çoğu zaman malikler, müteahhit ve idare arasında çıkmaza giriyor. Bu sorunun önüne geçmek adına Boğaziçi için özel kentsel arabuluculuk merkezleri kurulabilir. İmar, mülkiyet ve kira hukuku uzmanı avukat ve arabulucuları içeren, baro ve yerel yönetim iş birliği ile, uzlaşmaya dayalı bir Boğaziçi kentsel dönüşüm uyuşmazlık çözüm merkezi kurulabilir. Hem de bu şekilde yargının yükü hafifletilmiş olur, süreçler hızlanır, vatandaş ve idare arasında güven köprüsü kurulmuş olur. Boğaziçi Alanı’nda istimlâk yerine “kamusal iş birliği modelleri” geliştirilerek; Boğaziçinde mülkiyet krizine neden olan kamulaştırma kararlarının önüne geçilebilir. Bunun yerine, vatandaş, kamu ve özel sektör arasında, uzun vadeli ve sınırlı ayni haklara dayalı örneğin, kamu ve malik ortaklığıyla yürütülen dönüşüm modelleri geliştirilebilir. 

Neticede, Boğaziçi İstanbul’un vitrinidir ama aynı zamanda binlerce ailenin yaşadığı bir mahalledir. Sadece “koruma” temelli bir yaklaşım, insanı yok sayar. Yalnızca “dönüşüm” temelli bir sistem ise kültürü siler. Hukukun rolü bu iki uç arasında dengeyi kurmak ve adaleti sağlamak olmalıdır. Boğaziçi'ni korurken yaşanabilir kılmak, sadece mühendislerin ya da mimarların değil, biz hukukçuların da sorumluluğudur!

Avukat Elif Coşkun

elifcoskun.lawyer@gmail.com

https://elifcoskun.av.tr/

 

 

Gönül Adamı Mehmet Özgen, Hayatını Kaybetti

Serhat Ardahanspor yeni tesisi açılışına yoğun ilgi

Üzeyir Engin, Serhat Ardahanspor Başkanlığından İstifa Etti

19 Mayıs Posof’ta Coşkuyla Kutlandı

ARDA-FED Anneler Gününü İstanbul Boğazında Kutladı

Kars Kağızman Karayolunda Trafik Kazası 1 Yaralı

Yıldırım Öztürkkan, Kars Tabyaları Gün Yüzüne Çıkıyor

İş İnsanı Engin BARIŞIK, Sürügüden’lilere Teşekkür Etti.

Gönül Adamı Mehmet Bozkurt, Sevenlerini Üzdü

19 Mayıs dağlara taşıyor

Serdar Ünsal’dan Iğdır Milli Eğitim Müdürü Aziz Gün’e Teşekkür Plaketi

19 Mayıs Atatürk’ü Anma, Gençlik Ve Spor Bayramı Kutlama Mesajı

Sinema Yönetimin Reis Çelik Dayısı Nafız Coşkun’u kaybetti

Kars Kaleiçi’nde Asırlık Minare: Büyük Abdiağa Camii Zamana Direniyor

Kafkas Üniversitesi’nde “Tarih Boyunca Türk-Hint İlişkileri” Konferansı Düzenlendi

Ardahan Üniversitesi’ne Tarım ve Hayvancılık Enstitüsü kuruldu

"Orman Benim" etkinliği, Selim'de gerçekleştirildi

Kars'ta 7. Akıl ve Zeka Oyunları değerlendirme toplantısı

Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürü Mustafa Tosunoğlu Dolunay Derneği’ne Ziyaret

Kars Milletvekili Adem Çalkın, Uluslararası İslam Sanatları Fuarı, açılışına katıldı

Selim ve Sarıkamış Belediyeleri Sokak Hayvanları için anlaştı

Av. Elif Coşkun, Hakkın Kötüye Kullanılması Yasağı:

Göle Ulusal Kültür ve Kaşar Festivali 4-5-6 Temmuz'da Yapılacak

İstanbul Çekmeköy'den Ardahan Damal'a Eğitime Destek

Bayramolu Köyü Kongre Yaptı, İter KOÇ Yeniden Başkan Seçildi

Ani Ören Yeri'nin hikayesi anlatılıyor

Anneler Günü’nde şehit annesine devlet vefası

Sürügüden Kongre Yaptı, Akın Karakuş Başkan seçildi.

KAR-DER Anneler Gününü Kutladı.

HOÇ-FED Kadın Kolları Anneler Gününü Kutladı.

Yükleniyor

Demiral ve Koç, Bölgesel İş Birliği İçin Ankara’da Bir Araya Geldi

Azerbaycan'ın Umum Milli Lideri Haydar Aliyev doğum günü'nde Kars'ta Anıldı

Kars’ta Mart Ayı Yolcu Trafiği Açıklandı

Ticaret Oda Başkanı Kadir Bozan Ziyaret Etti

Başkan Orhan ÇERKEZ; "Nevruz Bayramların En Güzelidir"

Busenaz Sürmenel, Dünya Şampiyonu Oldu

Eğitimci AKTAŞ, "NEVRUZ" Milli Kültürel Bayramıdır

Başkan BOZAN: "NEVRUZ" Baharın Uyanışıdır

Kars'tan Almanya'ya bir başarı öyküsü, FAHRETTİN GÜNEŞ

Azerbaycan Devlet Komite Başkanı Kars Belediyesini ziyaret etti

İş İnsanı Engin BARIŞIK, Sürügüden’lilere Teşekkür Etti.

Gönül Adamı Mehmet Bozkurt, Sevenlerini Üzdü

TÜMKİAD İlçe Başkanı AKTÜRK; İftira Kararmaz, Hakikat Parlar

Ardahan Kültürevi Başkan yardımcısı Saim KORKMAZ, Anju Oldu

Yıldırım’ın Anneler Günü Kutlama Mesajı

Kars Oda Başkanları Anadolu İstişare Toplantısına Katıldı

Bakan KACIR KARS'ta, Turizm Gelirlerinde 61,1 Milyar Dolarla Ulaşacak

Katso Başkanı Kadir BOZAN, 23 Nisan 1920, milletimizin kaderidir.

TATARLARIN, Babası Haci Binali Tatar Hayatını Kaybetti.

ÖZTÜRK ve KÜÇÜK Çitlerinin Nikahını Başkan Çebi Kıydı

Yıldırım’ın 23 Şubat 1921 Ardahan’ın Düşman İşgalinden Kurtuluşu Kutlama Mesajı

Yıldırım’ın Miraç Kandili Kutlama Mesajı

Bursa Kaısiad ‘Dan Kars Ardahan Ve Iğdır’a Yatırıma Devam

Yıldırım’ın 30 Ağustos 1922 Zafer Bayramı Kutlama Mesajı

ARDA-FED 21 Nisan’da Genel Kurul Yapacak

Genel Başkan İmdat ATABEY: "NEVRUZ" Baharın Uyanışıdır

Başkan İrfan KOÇ: “NEVRUZ” Dostluğa Kardeşliğe Açılan Kapıdır

Kars Ardahan Iğdır Tanıtım Günleri 15-18 Şubat’ta

Dr. Erdoğan YILDIRIM, Sarıkamış Şehitlerini Hep Anlatacağız

İş İnsanı Ekrem ATEŞ, Sarıkamış Şehitleri Kurtuluş Savaşının öncüsüdür.

LİG TABLOSU

Takım O G M B Av P
1.Galatasaray 34 28 1 5 56 89
2.Fenerbahçe 34 25 3 6 52 81
3.Samsunspor 34 18 10 6 13 60
4.Beşiktaş 34 16 7 11 20 59
5.İstanbul Başakşehir 34 16 12 6 7 54
6.Eyüpspor 35 14 13 8 4 50
7.Göztepe 34 12 11 11 10 47
8.Trabzonspor 34 12 11 11 11 47
9.Konyaspor 34 13 14 7 -3 46
10.Kasımpaşa 34 11 10 13 0 46
11.Kayserispor 34 11 12 11 -11 44
12.Antalyaspor 34 12 14 8 -22 44
13.Rizespor 34 13 17 4 -10 43
14.Gazişehir Gaziantep 34 12 15 7 -5 43
15.Alanyaspor 34 10 15 9 -10 39
16.Bodrum FK 34 9 16 9 -13 36
17.Sivasspor 35 9 18 8 -14 35
18.Hatayspor 34 5 21 8 -26 23
19.Adana Demirspor 34 2 28 4 -59
1.Galatasaray 34 28 1 5 56 89
2.Fenerbahçe 34 25 3 6 52 81
3.Samsunspor 34 18 10 6 13 60
4.Beşiktaş 34 16 7 11 20 59
5.İstanbul Başakşehir 34 16 12 6 7 54
6.Eyüpspor 35 14 13 8 4 50
7.Göztepe 34 12 11 11 10 47
8.Trabzonspor 34 12 11 11 11 47
9.Konyaspor 34 13 14 7 -3 46
10.Kasımpaşa 34 11 10 13 0 46
11.Kayserispor 34 11 12 11 -11 44
12.Antalyaspor 34 12 14 8 -22 44
13.Rizespor 34 13 17 4 -10 43
14.Gazişehir Gaziantep 34 12 15 7 -5 43
15.Alanyaspor 34 10 15 9 -10 39
16.Bodrum FK 34 9 16 9 -13 36
17.Sivasspor 35 9 18 8 -14 35
18.Hatayspor 34 5 21 8 -26 23
19.Adana Demirspor 34 2 28 4 -59