10871,08%0,16
41,95% 0,04
48,77% 0,26
5310,68% 0,22
8944,84% 0,00
KARS IN DÜŞMAN İŞGALİNDEN KURTULUŞUNUN 105. YILI
Kars coğrafi olarak Anadoluya açılan Asya ve Kafkasya kapısıdır.
Bu vesile ile dünya göç tarihinde önemli geçiş bölgesi olan Kars tarihe baktığımızda her on yılda bir savaşların ve sürgünlerin yaşandığı stratejik bir kenttir.
19.yüz yılın son çeyreğin de doksan üç harbi dediğimiz Osmanlı Rus harbi sonucu Ardahan Batum ve Kars Ruslara tazminat olarak bırakılmış ve kırk yıllık kara günler dediğimiz süreç başlamıştır.
Tarihde sayısız imparatorlukların ve devletlerin işgaline maruz kalan ilimiz yukarıda belirttiğim gibi en son Ruslara tazminat olarak bırakılmıştır.
3 Mart 1918 de Brest litovsk antlaşması sonucunda tekrar Osmanlı devletine bırakılan Kars 25 Nisan 1918 tarihinde İngilizlerin desteği ile Ermeni güçleri şehre girince Osmanlı ordusu çekilmek zorunda kalır.
Yöre halkı bu işgale direnmek için 5 Kasım 1918 tarihinde Milli İslam şurası adı ile demokratik yerli bir hükümet kurma hazırlığını tamamlar İslam şura hükümeti nin kurucu önderliğine Osmanlı paşası Yakup Şevki Paşa yöre halkının ısrarlı talebi üzerine sağlık sorunlarının olmasına rağmen Kars ta kalır hükümetin kurulmasına rehberlik eder.
Kuruluşu tamamlanan bu hükümet Güney batı kafkas hükümet olarak çok hızlı bir toparlanma ile kendini tanıtmayı ve büyümeyi sağlar ikinci büyük kongre 17/18 ocak 1919 da Ardahan da Dr Esat OKTAY başkanlığında toplanır ve devlet başkanlığı na Cihangirzade İbrahim bey seçilir.
Devletin adı son şekli ile Cenub i Garbi Kafkas hükümet olarak değiştirilir.
İngilizler bu hızlı büyümeden rahatsızlık duymaya başlar çünkü bu coğrafyada başka bir projeleri vardı ve onu hayata geçirmeye çalışıyorlardı.
Bu vesile ile bu hükümetin ömrü malesef uzun sürmedi çünkü İngilizlerin Ermenilere olan yakınlığından dolayı bu bölgeyi kısmen Ermenilere kısmen Gürcülere vermek ve yerleştirmek için elinden geleni esirgememiştir.
Batum dan bir heyet gönderen İngiliz General Kars a geleceğini ve parlamentoyu ziyaret edeceğini söyler 13 Nisan 1919 tarihinde Kars a gelir mevcut hükümet toplantıdayken silahlı gücü ile parlamentoyu işgal eder. Yöneticilerini de malta ya sürgüne gönderir.
Bu tarih den sonra Kars yine siyasi istikrarsızlığa ve zulüme terk edilir. Taki 30 Ekim 1920 yılına kadar Ermenilerin ve Gürcülerin çeteleri ne karşılık kendilerini savunmak için milis güçler kuran yöre halkı nihayet Kazım Paşanın Kars ı düşman işgalinden kurtarması ile kırk yıllık kara günler sona ermiş olur.
Bu başarısın dan dolayı 31 Ekim 1920 de Kazım Paşa korgeneralliğe terfi ettirilir.
Kars ın işgalden kurtarılması ile yapılan antlaşma sonucu Türküye Büyük Millet Meclisi ilk uluslar arası sınır antlaşmasını onaylar ve sınırlarlarımız çizilir bu antlaşma bir dönüm noktasıdır.
Bu güzel serhat kenti bizlere yurt edinen Gazi Mustafa Kemal ATATÜRK ve silah arkadaşları başta olmak üzere bütün şehit ve gazilerimizi minnet,şükran ve rahmetle anıyor Karsımız ın kurtuluş bayramını tebrik ediyorum.
Erkan KOÇALİ
Dünya karapapak Türkleri vakfı ve
Dünya karapapak Türkleri derneği
Genel Başkanı