Boğatepe Çevre ve Yaşam Derneği Başkan yardımcısı Zümran Ömür, 2000 yılında meydana gelen trafik kazasında Boğatepe köyünden 23 vatandaşın hayatını kaybetmesinden sonra köyün büyük bir göç verdiğini söyleyerek “Biz acı hikâyelerle başladık. Bir günde 23 köylümüzü kaybettik. Üretim, hayvancılık her şey bitmişti. ‘Ne yapalım köyümüzü geri kazanalım’ dedik. Kadınıyla erkeğiyle, yaşlısıyla genciyle el verdik ve Boğatepe Çevre ve Yaşam Derneği’ni kurarak köyümüzü geri kazanma çalışmalarına başladık.” dedi.
İşe tıbbi bitkilerle başladıklarını belirten Zümran Ömür, “Çünkü doğamızın farkındaydık. Köyümüzde 650 tür bitki çeşitliğimiz var. Kars’tan Ardahan’a kadar da 1750 tür bitki çeşitliliği var. ‘Bunu gün yüzüne çıkaralım’ dedik ve eğitim almaya başladık. Ama eğitim alırken kırsaldaki kadın ‘Soru sorsak kızarlar mı’ diye korkmaya başladı. Ne yapalım diye düşünürken iletişim kursu almaya karar verdik. Ardından sağlık ve beslenme kursu aldık. Beslenme kurslarında doymakla beslenmenin arasındaki farkı gördük. Böylelikle bizim ürünlerimizin ne kadar farklı olduğunu gördük ve sahip çıkmamız gerektiğini düşündük. 1 yıl Fransızca kurs gördük, dil öğrendik halen daha devam ediyoruz. İkinci sertifikamızı da seneye alacağız inşallah. Gönüllü hocalardan kurslar alıyoruz, eğitimlerimize devam ediyoruz. Bir dil bir insan diyerek eğitimlere başladık.” diye konuştu.
Türkiye’de ilk Eko Peynir Müzesi’ni kurduklarını da kaydeden Ömür, “Müzemizin hedefi; 650 tür bitki çeşitliliğini ve 32 tür peyniri gelecek nesillere aktarabilmek. 9 mandıramızı tekrar geriye açtık. Çocuklarımıza, gençlerdimize iş isdihdamı sağlamaya çalıştık. Eko turizm eğitimi aldık kadınlarımıza iş istihdamı sağladık. Yöresel kahvaltı, yöresel yemekler hazırlıyoruz. Eko turizm yapıyoruz ve gelen misafirlerimi evlerimizde ağırlıyoruz. Kadınlarımız gelen kişiyle iletişim kurabilsin istiyoruz çünkü bizim bir hedefimiz var. Hedefimiz; kırsaldaki kadının toplumda yer alması ve aile içinde söz hakkı olsun istedik. Eşinin arkasında önünde değil yanında yer alsın istedik ve gelecek nesillere doğru hayat, doğru yaşam bırakalım dedik.” şeklinde konuştu.
Ömür daha sonra şunları söyledi:
“Köyümüz artık dünyada 17. Peynir rotası oldu. 450 bin kişiyi köyümüzde ağırladık. Bu kişilerle birlikte bilmediğimizi öğrenmek, iletişim kurabilmek, toplumda yer alabilmek, üretimi tekrar devam ettirebilmek hedeflerimizde ilerliyoruz. Geri göçü başlatarak 45 haneden 110 haneye ulaştık. Hem hayvan sayımız çoğaldı hem mandıralaramızda sütümüz çoğaldı. Mustafa Kemal Atatürk’ün dediği gibi ‘Üretmeyen toplum yok olmaya mahkûmdur’ Ve biz o mahkûmiyeti köyümüzde yaşamak istemiyoruz. Toprakla, hayvancılıkla mücadele etmeye çalışıyoruz. Toprak bizim her şeyimiz. Vazgeçmeyin, hiçbir zaman vazgeçmeyin. Vazgeçtiğinizde çakıl taşları önünüzde kaya olarak çıkar. Onun için ataerki bir toplumda yaşıyoruz. Türkiye bizim vatanımız, bayrağımız, milletimiz onun için asla vazgeçmeyin.”
Ata Gence TAN/Serhat Birikim