Dünyada ilk kez 1856 tarihinde Avusturalya da taş duvar ustalarının çalışma saatlerinin sekiz saate indirilmesi ile ilgili taleplerine karşılık iş bırakma eylemi ile başlamıştır.
1886 yılında ABD de İşçi sınıfının çalışma saatleri ile ücret ve diğer sosyal hakları konusundaki taleplerine dayanır.
Yapılan ilk büyük çaplı grev ve iş bırakma eylemi
İşçilerin çalışma sürelerinin düşürülmesi için mücadeleden 1 Mayıs emek ve işçi bayramı ortaya çıkmıştır.
1889 yılında paris kongresinde yılın bir günü dayanışma amacı ile işçilerin ortak bayramı olarak ilan edilmesi kararlaştırılmıştır.ABD li sendikaların önerisiyle o gün 1 Mayıs olarak ilan edilmiştir.
Emek bayramı veya işçi bayramı olarak söz konusu bu tarihten sonra dünyanın her yerinde aynı gün kutlanmaya devam edilmiştir.
Osmanlı da ilk defa 1911 yılında selanikte liman çalışanları, tütün ve pamuk işçileri tarafından kutlanmıştır.
İstanbulda ise ilk kez 1912 yılında kutlanmış Cumhuriyet döneminde 1923 yılında 1 Mayıs emek ve İşçi bayramı olarak ilan edilmiştir. 1924 yılında hükumet kitlesel kutlamaları yasaklamış1925 de takriri i sukun yasası ile işçi bayramı kutlamasını yasaklanmıştır.
1935 yılında bahar bayramı adı verilmiştir ve ücretsiz tatil günü ilan edilmiştir.
1976 yılında ilk defa geniş katılımlı 1 Mayıs kutlamaları taksim de DİSK tarafından yapılmıştır. 1977 yılında DİSK tarafından yapılan geniş kapsamlı 1 Mayıs bayramında toplantıyı reddeden diğer çalışma grupları ile çıkan çatışmada 34 kişi yaşamını yitirmiştir.
1980 ihtilali ile birlikte Milli Güvenlik Konseyi yürüyüş ve mitingleri bahar bayramı olmaktan çıkararak yasaklamıştır. 1996 yılında Taksimde yapılması yasaklandığı için gösteri ve yürüyüşler Kadıköy de yapılmıştır. 2006-2007 yıllarında gösteriler Kadıköy de yapılmıştır. 2008 yılında hükumet 1 Mayıs gününü emek ve dayanışma günü olarak kutlamayı kabul etmiş 2009 yılında TBMM'ye verilen önerge ile 1981 yılından sonra tekrar 1 Mayıs günü resmi tatil olarak kabul edilmiştir. Ancak kutlamaların Taksimde yapılması yasağı kaldırılmamıştır. 2010 yılında 1 Mayıs kutlamalarının Taksimde yapılması yasağı kaldırılmıştır.
2011-2012 yılında ise kutlamalar Taksimde yapılmıştır. 2013 yılında tadilat ve proje çalışması sebebiyle kutlamaların Taksimde yapılması tekrar yasaklamıştır. İşçi bayramının ana teması aynı zamanda İşçi hakları ve sosyal adalet konularına dikkat çekmek için İşçi sendikaları için önemli bir fırsattır.Bu tarihi sürec içerisinde uzun bir süredir dünya da ve ülkemizde yer yer yasaklansa da 1mayıs bayramı kutlamaları farklı yerlerde bir şekilde kutlanmaktadır.Bu vesile ile bütün emekçi ve çalışanların emek, barış ve özgürlük bayramını tebrik ediyor.En derin muhabbetlerini sunuyorum
OSMAN SADAY
KARPAT Vakfı Genel Sekreteri ve Kars Şube Başkanı
